ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟΥΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥΣ. 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1901, ΠΕΘΑΙΝΕΙ Ο ΓΑΛΛΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑΣ CHARLES CHIPIEZ Ο ΟΠΟΙΟΣ, ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΝ G. PERROT, ΕΙΧΕ ΕΠΙΣΚΕΥΘΕΙ ΤΟΥΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥΣ ΤΟ 1880 ( ΚΑΙ Η ΑΙΤΙΑ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΦΙΛΙΠΠΩΝ )!

21 Νοεμβρίου του 1901. Πεθαίνει ο μεγάλος Γάλλος αρχιτέκτονας, εξειδικευμένος σε θέματα ιστορικής αρχιτεκτονικής και  σχεδιαστικής απόδοσης αρχαίων μνημείων, Charles Chipiez. Γεννήθηκε στις 11 Ιανουαρίου το 1835 στο Ecully της Γαλλίας ( ενώ η ημερομηνία θανάτου του δεν έχει επαληθευτεί. Δίνεται και η 9^η Δεκεμβρίου, η οποία μάλλον είναι η σωστή. ). Μαζί με τον αρχαιολόγο G. Perrot, και με χρηματοδότηση από τον εκδοτικό οίκο Hachette, ξεκινούν ένα
μεγάλο ταξίδι που θα τους οδηγήσει από την Ελλάδα, την Τουρκία, την Αίγυπτο μέχρι τον Ιράκ και την Περσία ( Ιράν, είναι το όνομα που έδωσαν πολύ αργότερα οι ισλαμιστές στην Περσία ). Εκεί έκανε αρχιτεκτονικές μελέτες σχετικά με τις πιο αρχαία μνημεία, και εφεξής  πολλές ανακατασκευές βασίζονται σε προσεκτική παρατήρηση  (εκτός  των γλυπτών και τα ερειπίων) των σχεδίων που άφησε πίσω του ο Charles Chipiez.  Δημοσιεύουν, με τον G. Perrot, μετά την επιστροφή τους μία μεγάλη πολύτομη εργασία, η οποία  κάνει μια συνοπτική περιγραφή της ιστορίας της αρχαίας αρχιτεκτονικής, συμπεριλαμβανομένων πολλών εικόνων. Από τους Φιλίππους πέρασαν το 1880, βρήκαν το αρχαίο θέατρο σε πολύ κακή κατάσταση, αν και 20 χρόνια νωρίτερα, ένας συμπατριώτης τους αρχαιολόγος το είχε βρει σε καλή κατάσταση. Είναι χαρακτηριστικό πως μόνο χάριν σ’  αυτήν τη προηγούμενη περιγραφή μπόρεσαν να βρουν την ακριβή τοποθεσία του αρχαίου θεάτρου ( αν και ο G. Perrot είχε επισκεφθεί τους Φιλίππους και το 1857 ). Τόσο μεγάλη ήταν η λιθολόγηση!  Δυστυχώς δεν άφησαν σχέδια από την επίσκεψή τους στους Φιλίππους. Η αιτία αυτής της μεγάλης καταστροφής του αρχαίου θεάτρου των Φιλίππων δεν είναι δύσκολο να βρεθεί. Από το 1850 και μετά, η Οθωμανική αυτοκρατορία χάνει πάρα πολλά εδάφη. Έτσι, αναγκάζεται να μεταφέρει  << Τούρκους >> από εδάφη που έχασε, σε εδάφη που ακόμη κατείχε. Αυτό δημιούργησε προβλήματα αφενός υπερπληθυσμού ( με συνέπεια την εξάπλωση μολυσματικών νόσων ), και προβλήματα στέγασης αυτών των ανθρώπων, αφετέρου.  Η πιο εύκολη λύση ήταν να πάρουν έτοιμα οικοδομικά υλικά από αρχαία μνημεία, που οι ίδιοι ( αλλά και η Οθωμανική διοίκηση ), αγνοούσαν την αρχαιολογική και ιστορική αξία τους. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει ο καθηγητής Νικόλαος Μουτσόπουλος ( Βυζαντινά και Οθωμανικά ) , αλλά και αποθανών καθηγητής Νεοκλής Σαρρής ( Οσμανική Πραγματικότητα ). Η φωτογραφία που δημοσιεύουμε είναι του 1911, τραβηγμένη από την Γαλλική σχολή Αθηνών, και δείχνει Τούρκους εργάτες να σπάζουν κομμάτια από το αρχαίο θέατρο Φιλίππων, προκειμένου να κατασκευασθεί η γέφυρα στις Κρηνίδες, αυτή που ακόμα και σήμερα χρησιμοποιούμε εμείς οι Κρηνιδιώτες χωρίς να ντρεπόμαστε για το πού πατάμε! Βέβαια, κανείς δεν μας το είπε! Μόνο οι αρχαιολόγοι δεν γνωρίζουν πως κατασκευάστηκαν οι γέφυρες, ακόμα και οι νεότερες αυτές που είναι στα λασπόλουτρα Κρηνίδων.

            Οι τόμοι, με τις μελέτες τους, που δημοσίευσαν οι δύο επιστήμονες είναι η παρακάτω:

            ΤΟΜΟΣ  Ι: Η Αίγυπτος. ( 1882 )

            ΤΟΜΟΣ  ΙΙ: Χαλδαίοι και Ασσύριοι. ( 1884 )

            ΤΟΜΟΣ  ΙΙΙ: Φοινίκη, Κύπρος. ( 1885 )

            ΤΟΜΟΣ  IV: Ιουδαία, Σαρδηνία, Συρία, Καππαδοκία. ( 1887 )

            ΤΟΜΟΣ  V: Φρυγία, Περσία, Λυδία, Καρία, Λυκία. ( 1890 )

            ΤΟΜΟΣ  VI: Η πρωτόγονη   Ελλάδα, Μυκηναϊκή τέχνη. ( 1894 )

            ΤΟΜΟΣ  VII: Ελληνικό Έπος, Η Αρχαϊκή Ελλάδα.  Ναός. ( 1898 )

            ΤΟΜΟΣ  VIII: Αρχαϊκή Ελλάδα. το γλυπτό. ( 1903 )

Δρ. Σαββίδης Τάσος

Κρηνίδες Φιλίππων, 20/11/2016.