ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟΥΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥΣ. 31 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1934. ΑΡΧΙΖΕΙ Η ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΙΑΣ ΤΟΥ ΔΡΑΜΑΛΗ ΣΤΗ ΔΡΑΜΑ.

  31 Ιανουαρίου του 1934. Αρχίζει η κατεδάφιση της οικίας του Δράμαλη ( Μαχμούτ Πασάς Δράμαλης, όπως ήταν το πλήρες όνομά του ) στη Δράμα. Μία απόφαση, σκοτεινή, ασαφής, που ξεσήκωσε φωνές διαμαρτυρίας την εποχή εκείνη. Για να είμαστε ειλικρινείς, δεν γνωρίζουμε την ακριβή ημερομηνία που άρχισε η κατεδάφιση, ούτε ποιοι πήραν την αρχική απόφαση να τη ζητήσουν και τους λόγους για τους οποίους το έκαναν. Το μόνο που υπάρχει στη διάθεσή μας είναι ένα άρθρο της εποχής εκείνης, 1934, της εφημερίδος << ΤΟ ΘΑΡΡΟΣ>> που αναφέρεται στο γεγονός, εκφράζοντας όμως και η ίδια η εφημερίδα την απορία της τόσο για το διαδικαστικό, όσο και για τη σκοπιμότητα  μιας τέτοιας ενέργειας. Παράλληλα, ε εφημερίδα φαίνεται να μην γνωρίζει, ούτε η ίδια, την ακριβή ημερομηνία ενάρξεως της κατεδάφισης. Όπως αναφέραμε και στην αρχή, οι αντιδράσεις μεγάλου μέρους των πολιτών της Δράμας ήταν έντονες, καθώς θεώρησαν πως η οικία του Δράμαλη ήταν αναπόσπαστο μέρος της ιστορίας  τόσο της περιοχής όσο και ολόκληρης της Ελλάδος. Ο Μαχμούτ Πασάς Δράμαλης, έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ελληνική επανάσταση του 1821 και προσπάθησε να διασφαλίσει τα συμφέροντα της χώρας του με τον καλύτερο και πιο αποτελεσματικό τρόπο. Άρα, η οικία του ( υποστήριζαν όσοι εναντιώθηκαν στην κατεδάφιση ) έπρεπε να παραμείνει ως διατηρητέο – Μουσείο, καθώς ήταν κομμάτι της ιστορίας της νεότερης Ελλάδος ( προσωπικά συμφωνώ ). Το μόνο που σώθηκε είναι μια πολλή κακή φωτογραφία, ανατύπωση της δημοσίευσης του <<ΘΑΡΡΟΥΣ>> του 1934 ( τουλάχιστον εγώ μόνο αυτό μπόρεσα να βρω ). Η οικία του Μαχμούτ Πασά Δράμαλη, βρισκόταν λίγο κάτω από το σημερινό Γενικό Νοσοκομείο Δράμας, πιθανόν εκεί που τώρα είναι το parking του νοσοκομείου.

            Ας δώσουμε, με την ευκαιρία λίγα στοιχεία για τον Δράμαλη, όπως τα

παρουσιάζει το ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ. Ο Μαχμούτ Πασάς Δράμαλης ήταν Οθωμανός αρχιστράτηγος, επικεφαλής μεγάλης Τουρκικής στρατιάς που στάλθηκε το 1822 στην Πελοπόννησο προκειμένου να καταπνίξει την Ελληνική Επανάσταση. Γεννήθηκε το 1780 στην Δράμα, γεγονός στο οποίο όφειλε την προσωνυμία του Δράμαλης. Συμμετείχε σε πολλές εκστρατείες στα Βαλκάνια όπου και διακρίθηκε για της στρατιωτικές του ικανότητες. Το 1808 διαδέχτηκε τον πατέρα του Χαλίλ Μεχμέτ στην τοπαρχία της Δράμας ( μέχρι το 1924, οι Φίλιπποι άνηκαν, σε αυτό που λέγαμε μέχρι πριν από λίγα χρόνια, νομαρχία Δράμας. Άρα ο Δράμαλης ήταν τοπάρχής και των Φιλίππων, αλλά και όλου του σημερινού νομού Καβάλας, αυτός προέκυψε με διαχωρισμό του το 1924, της περιοχής της Σταυρούπολης και βορειότερα, περιοχών που σήμερα ανήκουν στη Βουλγαρική επικράτεια, μέχρι το Άνω Νευροκόπι ). Το 1820 διορίστηκε διοικητής της Λάρισας. Τον ίδιο χρόνο συμμετείχε μαζί με τον Χουρσίτ Πασά στην εκστρατεία εναντίον του Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Τον επόμενο χρόνο αντιμετώπισε με επιτυχία τις εξεγέρσεις των Ελλήνων στα Άγραφα και το Πήλιο. Μετά το θάνατο του Αλή Πασά ανακηρύχτηκε «Μόρα βαλεσής», δηλαδή διοικητής του Μωριά, αντικαθιστώντας τον Χουρσίτ Πασά που είχε πέσει στην δυσμένεια του Σουλτάνου. Με αυτή του την ιδιότητα το καλοκαίρι του 1822 ξεκίνησε την εκστρατεία του στην Πελοπόννησο. Ο Δράμαλης επικεφαλής μιας στρατιάς 30.000 περίπου ανδρών φτάνει την 1 Ιουλίου του 1822 στη Θήβα και την πυρπολεί. Στην συνέχεια καταλαμβάνει διαδοχικά την Αττική, την Κόρινθο και στις 12 Ιουλίου φτάνει στο Άργος. Εκεί συναντά την πεισματική αντίσταση 700 Ελλήνων υπό τον Δημήτριο Υψηλάντη που βρίσκονται κλεισμένοι στην ακρόπολη του Άργους. Όσο οι Τούρκοι πολιορκούσαν την ακρόπολη με διαταγή του Κολοκοτρώνη καίγονται τα σπαρτά της πεδιάδας του Άργους και μολύνονται οι πηγές προκειμένου να λιμοκτονήσει ο Τουρκικός στρατός. Όταν οι τροφές εξαντλούνται, ο Δράμαλης αποφασίζει να επιστρέψει στην Κόρινθο περνώντας από τα Δερβενάκια. Στις 26 Ιουλίου οι Τούρκοι επιχειρούν να περάσουν από τα στενά των Δερβενακίων αλλά κατατροπώνονται από τους Έλληνες που έχουν καταλάβει τους γύρω λόφους και οπισθοχωρούν. Δύο μέρες αργότερα επιχειρούν να διαφύγουν από τα στενά του «Αγιονορίου» αλλά και εκεί υπέστησαν πανωλεθρία. Ο ίδιος ο Δράμαλης κατάφερε τελικά να φτάσει στην Κόρινθο αλλά η εκστρατεία στην Πελοπόννησο ήταν καταστροφική. Από τους 30.000 περίπου άνδρες που συμμετείχαν στην εκστρατεία, έφτασαν στην Κόρινθο μόνο 6.000. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους ο Δράμαλης πέθανε στην Κόρινθο από τύφο σε ηλικία 42 ετών.

Δρ. Σαββίδης Τάσος

Κρηνίδες Φιλίππων, 30/01/2017