ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟΥΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥΣ. 09 ΜΑΡΤΙΟΥ 1907. ΤΟ ΝΤΙΚΙΛΙ ΤΑΣ 112 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ. ΤΟ ΧΑΝΙ ΚΑΙ Ο ΙΔΙΩΚΤΗΤΗΣ ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗΣ ΒΟΓΙΑΤΖΗΣ

         

   09 Μαρτίου του 1907. Ο Αντώνης Βογιατζής (;) φωτογραφίζεται στους στάβλους του χανιού του, με το επιβλητικό, ρωμαϊκό μνημείο του αξιωματικού  Caius Vibius, να χρησιμεύει ως δοκός στήριξης των κτισμάτων. Ο Αντώνης Βογιατζής υπήρξε, μάλλον, ο τελευταίος ιδιοκτήτης του Χανιού στο Ντικικλί Τας, αυτού που χρησιμοποιούσε το ρωμαϊκό μνημείο ως δοκό στήριξης ( υπήρχε ένα ακόμη, ακριβώς απέναντι, νότια του πρώτου ). Τα χάνια κατεδαφίσθηκαν με απόφαση της τότε αρχαιολογικής υπηρεσίας, προκριμένου να αναδειχθεί το μνημείο. Άλλωστε όλη η περιοχή είχε χαρακτηριστεί ως αρχαιολογική ζώνη. Την ακριβή χρονολογία κατεδάφισης των χανιών δεν τη γνωρίζω, ίσως θα μπορούσε να μας βοηθήσει η ΙΗ΄ εφορία, μέσα από τα αρχεία της. Πρέπει να έγινε λίγα χρόνια πριν το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Σίγουρος δεν μπορώ να είμαι ούτε για τη χρονολογία της φωτογραφίας, πάντως είναι της Οθωμανικής περιόδου. Ο Αντώνης Βογιατζής, οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες των χανιών και οι υπάλληλοί τους ήταν απόγονοι των κατοίκων της αρχαίας πόλης. Τουλάχιστον έτσι δήλωσαν σε μια ομάδα αρχαιολόγων από την Αθήνα η οποία επισκέφθηκε τους Φιλίππους το 1902! Έχουμε δημοσιεύσει σχετικό άρθρο και φωτογραφίες από την επίσκεψή τους. Το σίγουρο είναι πως πρόκειται για χριστιανούς, ίσως τους τελευταίους που απέμειναν από την πόλη των Φιλίππων. Τον Αντώνη Βογιατζή τον βλέπουμε και σε άλλες φωτογραφίες, της ίδιας περίπου περιόδου. Είναι βέβαιο πως το χάνι το κληρονόμησε από τον πατέρα του και αυτός από τον δικό του ( το συγκεκριμένο χάνι, με άλλα κτήρια βέβαια, υπήρχε τουλάχιστον από το 1750 ). Δεν μπορεί να εξηγηθεί διαφορετικά η πίστη του πως κατάγεται από τους κατοίκους της αρχαίας πόλης. Αν είχαν έρθει από άλλου ( ο παππούς του ), θα υπήρχε στην μνήμη της οικογένειας. Μου είναι άγνωστο επίσης, τι απέγινε ο Αντώνης Βογιατζής μετά τη κατεδάφιση του χανιού. Στις Κρηνίδες πάντως δεν έμεινε, ή έμεινε  κάποια, λίγα, χρόνια, καθώς το επώνυμο αυτό δεν υπήρχε την δεκαετία του 1940. Εκτός και αν είχε μόνο κόρες ή ήταν άτεκνος! Μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε. Το επώνυμο αυτό πάντως το συναντάμε σε όλα τα <<ελληνοχώρια>> της εποχής εκείνης. Δοξάτο, Ροδολίβος, Ζίχνη, Αλιστράτη.

Δρ. Τάσος Σαββίδης

Κρηνίδες Φιλίππων, 08/03/2017