ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΕΚΔΟΧΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΚΟ ΚΟΜΗΤΑΤΖΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΑΣ DEBRELI HASAN

Με τον Τούρκο κομητατζή και λαϊκό ήρωα για τους Τούρκους, Debreli Hasan, ασχοληθήκαμε όταν αναφερθήκαμε στο αρχοντικό του Νικηφόρου. Είχαμε δώσει, τότε μία εκδοχή, της βιογραφίας του Τούρκου κομητατζή. Ο φίλος  Ιεροκλής Σαββίδης, μας έδωσε μία άλλη, ενδιαφέρουσα,  εκδοχή της βιογραφίας του. Αφού πήραμε την άδειά του, τη δημοσιεύουμε. Ο Ιεροκλής Σαββίδης ( δεν έχουμε καμία συγγένεια ), μας ανέφερε, πως κατά μία εκδοχή ο Debreli Hasan, σκοτώθηκε στη <<γέφυρα της Δράμας>>, όταν κατέβηκε από τα βουνά προκειμένου να συναντήσει την αγαπημένη του, προφανώς σε ενέδρα των αντιπάλων του. Ως πιθανή  <<γέφυρα της Δράμας>>, ο Ιεροκλής Σαββίδης, προτείνει τη γέφυρα του Νικηφόρου. Μας έστειλε μάλιστα και ένα Τουρκικό παραδοσιακό τραγούδι, που αναφέρετε στη ζωή του Debreli Hasan, δίνοντάς μας και τους στίχους μεταφρασμένους, από Έλληνα της Κωνσταντινούπολης. Ο καλός μας φίλος από την Κωνσταντινούπολή και Ελληνικής καταγωγής ( απόγονος προσφύγων από τη Δράμα ) Σερχάν Ατάζ, μας πληροφόρησε πως υπάρχουν πολλές εκδοχές για τη ζωή του Τούρκου λαϊκού ήρωα. Πολλές φορές μάλιστα, τον μπερδεύουν με έναν διάσημο, την εποχή εκείνη, μουσικό της Δράμας, τον Dramali Hasan. Κατά την άποψη του Σερχάν Ατάζ, ο Debreli Hasan πέθανε κάπου στη Θράκη, άγνωστο που ακριβώς. Τέλος, ο φίλος επίσης του μπλόκ, κ. Κωνσταντίνος Κουμουστιβίδης, μας έστειλε το τραγούδι για τον Τούρκο κομητατζή, όπως το ερμήνευσαν ο Σωκράτης Μάλαμας και η Μαρία Θωίδου. Εμείς, παρακάτω, θα δώσουμε την εκδοχή του κ. Ιεροκλή Σαββίδη και τα δύο τραγούδια.

            <<Ο Ντέμπρελη Χασάν ήταν ένας λαϊκός ήρωας-ληστής των βουνών της Δράμας, που σκοτώθηκε, όταν κατέβηκε να επισκεφθεί την αγαπημένη του, στο σημείο της διασταύρωσης των οδών 19ης Μαΐου και Βενιζέλου στη τότε γέφυρα του πετροχείμαρρου που σήμερα είναι πλακοσκεπής και ρέει υπόγεια της οδού 19ης Μαΐου. Υπάρχουν και άλλοι ερευνητές που θεωρούν ότι η γέφυρα του τραγουδιού είναι η γέφυρα έξω από το Νικηφόρο προς την Πλατανιά.
Το τραγούδι του διασώθηκε και τραγουδιέται ακόμα και σήμερα στην Τουρκία σε εκατοντάδες διαφορετικές εκτελέσεις.
DRAMA Türküsü
Η μπαλάντα της Δραμας
Drama köprüsü bre Hasan dardır geçilmez
Το γιοφύρι είναι στενό δεν περνιέται βρε Χασάν
Soğuktur suları Hasan bir tas içilmez
κρύα τα νερά του ούτε ένα τάσι δεν πίνεται
Anadan geçilir bre Hasan yardan geçilmez
το πέρασμα του δεν είναι σα να περνάς από την μάνα σου
At martini de bre Hasan dağlar inlesin
βάρα βρε Χασάν με τ' όπλο σου, να ακούσουν τα βουνά
Drama mahpusunda bre Hasan dostlar dinlesin
στις φυλακές της Δράμας οι φίλοι να τ' ακούσουν βρε Χασάν
Mezar taşlarını bre Hasan koyunmu sandın
Οι ταφόπετρες για πρόβατα σου μοιάσαν βρε Χασάν
Adam öldürmeyi bre Hasan oyunmu sandın
το να σκοτώσεις άνθρωπο, βρε Χασάν, το νόμισες παιχνίδι
Drama mahpusunu bre Hasan evinmi sandın
την φυλακή της Δράμας, βρε Χασάν, την πέρασες για σπίτι σου
At martini de bre Hasan dağlar inlesin
βάρα βρε Χασάν με τ' όπλο σου, να ακούσουν τα βουνά
Drama mahpusunda bre Hasan dostlar dinlesin
στις φυλακές της Δράμας οι φίλοι να τ' ακούσουν βρε Χασάν >>

Θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς τον κ. Ιεροκλή Σαββίδη, για την συμβολή του, με την ενδιαφέρουσα αυτή εκδοχή. Επίσης τους κυρίους Κωνσταντίνο Κουμουστιβίδη και Σερχάν Ατάζ, για την όμορφη ιστορική συζήτηση!

Δρ. Τάσος Σαββίδης

Κρηνίδες Φιλίππων, 19/02/2017