ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟΥΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥΣ. 19 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1917. ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ ΚΑΤΟΧΗΣ ΑΠΟΣΠΟΥΝ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΦΙΛΙΠΠΩΝ.

19 Ιανουαρίου του 1917. Στρατιώτες του Βουλγαρικού στρατού κατοχής ( του Α’ Παγκοσμίου πολέμου ) αποσπούν ευρήματα από την  αρχαία πόλη των Φιλίππων προκειμένου να τα διοχετεύσουν προς άγνωστη κατεύθυνση. Η φωτογραφία είναι από ένα βιβλίο που εκδόθηκε στη Σόφια το 1928 και περιγράφει μεταξύ άλλων την κατάσταση στη Δράμα και τη Καβάλα κατά τη διάρκεια της δεύτερης Βουλγαρικής κατοχής, αυτής του Α’ Παγκοσμίου πολέμου. Εντούτοις, το βιβλίο παρ’  ό, τι εκδόθηκε το 1928 γράφτηκε πριν το 1924. Αυτό μπορούμε εύκολα να το καταλάβουμε τόσο
από τη λεζάντα της φωτογραφίας που δημοσιεύουμε, όσο και από το ίδιο το κείμενο. Η μεν λεζάντα αναφέρει Φίλιπποι Δράμας, ενώ το κείμενο περιγράφει τους Φιλίππους ως το νοτιοανατολικό άκρο του νομού Δράμας. Δεδομένου πως ο νομός Καβάλας δημιουργήθηκε το 1924 από την διάσπαση του Νομού Δράμας, καταλαβαίνουμε πως έχει γραφτεί πριν από την χρονιά αυτή. Η φωτογραφία δεν είναι καλή, αν όμως κανείς την κοιτάξει προσεκτικά θα μπορέσει να καταλάβει κάποια πράγματα. Είναι εμφανές πως έχουν γίνει κάποιες ανασκαφές, κυρίως καθαρισμός του χώρου της Βασιλικής Α΄ ( από τη Γαλλική Σχολή Αθηνών, που άρχισε τις ανασκαφές το 1914 αλλά τις σταμάτησε με την έναρξη του πολέμου ). Στη φωτογραφία φαίνονται δύο μόνο στρατιώτες, αλλά είναι σίγουρο πως υπάρχουν και άλλοι στο ίδιο χώρο. Φαίνονται και κάποιοι άνδρες με πολιτικές ενδυμασίες που δείχνουν να ψάχνουν και να ερευνούν το χώρο. Ο ένας μάλιστα είναι ανεβασμένος στον ένα κίονα του ναού! Η μεταφορά αρχαιοτήτων από τους Φιλίππους στη Βουλγαρία είναι μια γνωστή υπόθεση. Οι Βούλγαροι έκαναν ακριβώς το ίδιο και στον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο. Καθώς είναι στην ζωή αρκετοί ακόμη άνθρωποι, οι διηγήσεις τους δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνειών. << Οι Βούλγαροι έκλεβαν τα αρχαία από την πόλη και τα φόρτωναν σε φορτηγά για την Βουλγαρία>>. Άλλωστε μετά το τέλος του 2^ου Παγκοσμίου πολέμου αναγκάστηκαν να τα επιστρέψουν!  Έτσι λοιπόν, είναι σίγουρο πως αυτή ακριβώς τη δουλειά κάνουν και στη φωτογραφία του 1917. Αυτός είναι και ο λόγος που φαίνονται να ερευνούν το χώρο. Την δουλειά σε κάθε περίπτωση την έκανε ο στρατός. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τι κατάφεραν να κλέψουν οι Βούλγαροι στρατιώτες από του Φιλίππους κατά τη διάρκεια της κατοχής του 2^ου Παγκοσμίου πολέμου. Αφενός διότι οι ανασκαφές στην αρχαία πόλη είχαν σταματήσει πριν καλά -  καλά αρχίσουν ( λόγω του πολέμου ) άρα δεν μπορούσαν να έχουν μια καθαρή εικόνα για το τι αρχαιότητες υπήρχαν στην περιοχή, και αφετέρου, δεν γνωρίζουμε πως ακριβώς έψαχναν για αρχαία ευρήματα οι Βούλγαροι στρατιώτες ( αν έσκαβαν κιόλας, δηλαδή ). Ο λόγος που μετέφεραν ευρήματα από την αρχαία πόλη στη Βουλγαρία ήταν διότι ήθελαν να τα παρουσιάσουν αργότερα ως ευρήματα ανασκαφών στις εκεί περιοχές. Αυτό υα βοηθούσε πολλή στο να στήσουν ένα προπαγανδιστικό σόου περί Βουλγαρικής Μακεδονίας.

Δρ. Τάσος Σαββίδης

Κρηνίδες Φιλίππων, 18/01/2017